Ποιες είναι οι απαιτήσεις σε λίπασμα ελιάς και ποια η καλύτερη μέθοδος για την θρέψη της ;
Οι περισσότερες απαντήσεις για το λίπασμα ελιάς θα δοθούν μέσα από αυτό το άρθρο με τον απλοϊκότερο και επιστημονικό τρόπο.
Η ελιά ευδοκιμεί σε πολλούς τύπους εδαφών από ελαφριά έως σχεδόν βαριά με καλή όμως αποστράγγιση, σε πλούσια αλλά και σε πτωχά εδάφη και σε αρδευόμενα πεδινά έως ξερικά και εδάφη ημιορεινών περιοχών.
Η αποδεδειγμένη αντοχή της ελιάς στην ξηρασία και η προσαρμοστικότητα των ελαιοδέντρων σε σκληρές συνθήκες υγρασίας δεν σημαίνουν πως η άρδευση και η εδαφική υγρασία στα κρίσιμα στάδια της ανάπτυξης τους δεν δρα ευεργετικά στην καρποφορία των δέντρων.
Τα κρίσμα σταδια
- Η διαφοροποίση (δημιουργία) των ανθοφόρων οφθαλμών . Συμβαίνει από τον Ιανουάριο έως τον Φεβρουάριο και η έλλειψη νερού και αζώτου δρα σημαντικά στην μείωση των ανθοφόρων οφθαλμών.
- Η περίοδος της καρπόδεσης . Έλλειψη νερού και των απαραίτητων θρεπτικών στοιχείων προκαλεί ανθόρροια και μειωμένη καρπόδεση.
- Στην σκλήρυνση του πυρήνα .Έλλειψη νερού και αζώτου προκαλεί μειωμένο μέγεθος πυρήνα. Μειωμένο μέγεθος πυρήνα σημαίνει και μειωμένο βάρος καρπού.
- Τελικό στάδιο ανάπτυξης - ωρίμανση. Η έλλειψη νερού σε αυτό το στάδιο προκαλεί συρρίκνωση των καρπών και μείωση της ελαιοπεριεκτικότητας.
Ρόλος σημαντικότερων μακροστοιχείων & ιχνοστοιχείων για την ελιά και ο χρόνος εφαρμογής του λιπάσματος για την ελιά.
Άζωτο (Ν)
Το άζωτο αποτελεί χωρίς αμφιβολία το σημαντικότερο θρεπτικό στοιχείο για την ελιά. Ασκεί καθοριστική επίδραση τόσο στη βλάστηση όσο και στην αύξηση του αριθμού των ανθοφόρων οφθαλμών. Επιπλέον προωθεί τον σχηματισμό τέλειων ανθέων αυξάνοντας την γονιμοποίηση και την καρπόδεση. Σε συνδυασμό με το πότισμα και το ορθολογικό κλάδεμα μπορεί να μειώσει σημαντικά την παρενιαυτοφορία.
Είναι σημαντικό να υπάρχει διαθέσιμο άζωτο για την ελιά στα κρίσιμα στάδια της διαφοροποίησης οφθαλμών, της άνθησης/καρπόδεσης και της σκλήρυνσης του πυρήνα. Αυτό θα βοηθήσει ώστε να έχουμε μια ικανοποιητική και ποιοτική σοδειά. Τέλος χρειάζεται προσοχή στην υπερλίπανση αζώτου πριν την καρπόδεση. Υπερβολικό άζωτον μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολικό φορτίο με συνέπεια υποβάθμιση του προϊόντος στις βρώσιμες ελιές .
Φώσφορος (Ρ)
Ο φώσφορος συμμετέχει σε πληθώρα φυσιολογικών λειτουργιών των ελαιοδένδρων και αποτελεί συστατικό σημαντικών ενζύμων και πρωτεϊνών. Σε γενικές γραμμές εμπλέκεται στην καρπόδεση, στην πρωιμότητα παραγωγής, στον σχηματισμό ριζικού συστήματος και ξύλου.. Σπάνια αποτελεί περιοριστικό παράγοντα καθώς δεν παρατηρείται συχνά έλλειψη του στα περισσότερα ελληνικό εδάφη.
Καλό είναι όμως να γίνεται χορήγηση του σε αρδευόμενους ελαιώνες -ειδικά αυτούς που δέχονται πλούσιες λιπάνσεις με άζωτο- αλλά και στις επιτραπέζιες ποικιλίες καθώς έχει βρεθεί ότι σε αυτή την περίπτωση επηρεάζει καθοριστικά το μέγεθος, το βάρος, την πρωιμότητα και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του καρπού.
Κάλιο (Κ)
Το κάλιο θεωρείται όπως και το άζωτο αναντικατάστατο θρεπτικό στοιχείο για την ελαιοκαλλιέργεια. Ενδεχόμενη τροφοπενία καλίου μεταφράζεται σε μειωμένη παραγωγή και χαμηλή ελαιοπεριεκτικότητα των καρπών. Είναι γνωστό ότι το κάλιο εμπλέκεται στην ενεργοποίηση αρκετών ενζύμων και στην υδατική ισορροπία των ελαιόδεντρων ενώ συμμετέχει και σε μηχανισμούς που αυξάνουν την αντοχή των δένδρων σε εχθρούς, ασθένειες και γενικότερα αντίξοες καιρικές συνθήκες. Επιπλέον βελτιώνει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του λαδιού ενώ αυξάνει το μέγεθος και βάρος των καρπών.
Μια γενική κατεύθυνση είναι -ειδικά σε χρονιές μεγάλης αναμενόμενης παράγωγής- να χορηγούμε στις ελαιοποιήσιμες ποικιλίες ποσότητα καλίου ίση με του αζώτου. Με αυτό τον τρόπο αυξάνουμε την παραγωγή του καρπού σε λάδι, μειώνουμε την μικροκαρπία και γενικότερα περιορίζουμε την θρεπτική εξάντληση της ελιάς που οδηγεί σε παρενιαυτοφορία. Σε ότι αφορά τις επιτραπέζιες ποικιλίες, η ετήσια εφαρμογή καλίου κρίνεται επιβεβλημένη αν θέλουμε να πετύχουμε βελτίωση του συνόλου των ποιοτικών χαρακτηριστικών των ελαιοκάρπων σε συνδυασμό με ικανοποιητική παραγωγή.
Το Βόριο
Το βόριο είναι το σπουδαιότερο ιχνοστοιχείο για τους ελαιώνες και σχετίζεται άμεσα με την ενίσχυση της βλάστησης, τον σχηματισμό ανθέων, την γονιμοποίηση και την καρπόδεση. Ειδικότερα σε εδάφη πλούσια σε ασβέστιο, η προσθήκη του κρίνεται απαραίτητη. Η έλλειψη βορίου είναι η πιο συχνά εμφανιζόμενη τροφοπενία της ελιάς επηρεάζοντας άμεσα τόσο την γονιμότητα όσο και τις τελικές αποδόσεις. Το στοιχείο του βορίου συμμετέχει σε πλείστες διεργασίες στην ελιά μεταξύ των οποίων η σύνθεση φυτορμονών, η βλαστικότητα της γύρης και η μεταφορά υδατανθράκων.
Η προσθήκη βορίου γίνεται με εφαρμογή σύνθετων λιπασμάτων ΝΡΚ εμπλουτισμένων με βόριο. Σε περίπτωση σοβαρής τροφοπενίας επικουρικά με την εφαρμογή βόρακα σε δόση 250-400γρ/δένδρο. Θετική είναι επίσης και η ανταπόκριση των ελαιοδένδρων σε διαφυλλικούς ψεκασμούς βορίου τόσο κατά το στάδιο σχηματισμού της νέας βλάστησης όσο και κατά την έναρξη της άνθησης.
Βασικό λίπασμα ελιάς
Η βασική λίπανση ξεκινάει τον Δεκέμβριο και ολοκληρώνεται στις βορινότερες περιοχές τον Φεβρουάριο και γίνεται με ενσωμάτωση στο έδαφος.
Σε ξερικές καλλιεργίες η λίπανση γίνεται σε μία δόση σύνθετου και πλήρους λιπάσματος με επάρκεια σε άζωτο και στα υπόλοιπα θρεπτικά στοιχεία
Τα λιπάσματα που χρησιμοποιούμε είναι :
Τα σύνθετα λιπάσματα Βορίου (λίπασμα ελιάς) :
- 22-6-12+0,3 Βόριο ,
- 20-6-12+0,2 Βόριο ,
- 15-15-15+0,3 Βόριο
Τα σύνθετα Ν-P-K (βασικά) :
- 11-15-15,
- 15-15-15 ,
- 12-12-17
Λίπανση ανθοφορίας
Γίνεται διαφυλλικά με ψεκασμό των δέντρων για την άμεση απορρόφηση των απαραίτητων μικροστοιχείων που οδηγούν σε πλούσια ανθοφορία. Για αυτά επιλέγουμε:
- 10-33-21+ Βόριο (Ιανουάριο- Φεβρουάριο) προανθικό λίπασμα ελίας,
- 15-5-10+Βόριο και αμινοξέα. Ειδικό λίπασμα ελιάς Geo-Full oil,
- Μείγμα αμινοξέων Siapton L10,
- Φυσικές κυτοκινινες και μολυβδαίνιο
Τα αμινοξέα και οι κυτοκινίνες μπορούν να εφαρμοστούν μαζί με τους χαλκούς του χειμώνα.
